รูปแบบงานวิจัย
เป็นการวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการจัดการเรียนการสอน
ที่มาและความสำคัญ
ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาชีววิทยา ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 พบปัญหาในด้านการจัดการเรียนการสอน ซึ่งได้ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้เรียนในชั้นเรียน การสังเกต และการรวบรวมข้อมูลต่อเนื่องในแต่ละปีการศึกษา มีดังนี้ คือ
1.ปัญหาการสอนที่ไม่ต่อเนื่องตามกำหนดการสอนเนื่องจากการมีวันหยุดและกิจกรรมนอกปฏิทินวิชาการเข้ามาแทรกทำให้นักเรียนในแต่ละห้องเรียนไม่เป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้
2.ปัญหาการสอนที่ไม่ต่อเนื่องทำให้นักเรียนลืมเนื้อหา มองเค้าโครงภาพรวมของเนื้อหาไม่ได้ ทำให้สรุปประเด็นสำคัญของแต่ละหน่วยเนื้อหาไม่ได้ เมื่อยกตัวอย่าง ในเนื้อหาหรือวิเคราะห์เหตุการณ์สถานการณ์ปัญหาต่างๆไม่สามารถวิเคราะห์และคิดรวบยอดได้ส่งผลต่อคะแนนเก็บในแต่ละหน่วยและ ส่งผลต่อผลสัมฤทธิ์ของนักเรียน
3. สอนไม่ทันในหน่วยเนื้อหาสุดท้ายของบทเรียน
4.ผลงานของนักเรียนไม่ประณีตและไม่ถูกต้องตามหลักวิชาการเนื่องจากไม่เข้าใจเนื้อหาและหลักการของเรื่อง
กรอบแนวคิดหลักของ Concept to explain
คือ การสอนในส่วนเนื้อหาให้ต่อเนื่องสมบูรณ์ และจบบทเรียนให้รวดเร็วที่สุดโดยนักเรียนไม่ต้องจดบันทึกแต่สามารถมองเห็นสาระสำคัญของเรื่องได้ เมื่อนักเรียนสามารถมองเห็นองค์รวมของเรื่อง จะสามารถมองเห็นและเข้าใจตัวอย่างอื่นในบทเรียนได้ง่าย ทำให้ไม่ต้องใช้เวลามากในการศึกษาในแต่ละกิจกรรม
หลังจากที่จัดการเรียนการสอนโดยเน้นการสร้างองค์รวมของความรู้ในแต่ละบทหรือที่เรียกว่า Concept แล้วลำดับต่อไปจะเป็นการอธิบาย (Explain) ซึ่งขั้นตอนนี้นักเรียนจะได้เรียนรู้ตัวอย่าง แบบฝึก สืบค้น ทำกิจกรรม หรือทดลองง่ายด้วยตนเองเป็นพื้นฐานความรู้และ Concept ที่ได้รับมา ซึ่งขึ้นตอนนี้แล้วแต่ว่าครูท่านใดจะออกแบบเมื่อผ่านขั้นตอนของ Concept และ Explain แล้วนักเรียนทำการทดสอบวัดผล
ข้อดีของ Concept to Explain คือ
- นักเรียนเชื่อมโยงความรู้กับประสบการณ์ เหตุการณ์ใหม่ๆได้อย่างรวดเร็ว
- สามารถต่อยอดความรู้ใหม่ได้อย่างรวดเร็ว
- สามารถออกแบบชิ้นงานได้สวยงามถูกต้องเนื่องจากเข้าใจ concept ของเรื่อง
- ใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่าเนื่องจากลดการลองผิดลองถูกในการศึกษาแต่เป็นผลงานที่เป็นการต่อยอดความรู้จึงเกิดผลงานที่มีคุณค่าและเป็นผลงานคัดสรรจากความรู้ความคิดของนักเรียนเอง
ข้อจำกัดของ Concept to explain คือ
1.เนื้อหาของเรื่องต้องไม่ซับซ้อนมากจนเกินไป
2.
ครูต้องมีความชำนาญและแม่นยำในเนื้อหา
วัตถุประสงค์ของการวิจัย
-
ศึกษารูปแบบการจัดการเรียนการสอนเพื่อแก้ปัญหาการสอนไม่ต่อเนื่อง สอนไม่ทัน ในหน่วยเนื้อหาสุดท้ายของบทเรียน
ประชากร
คือนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนปทุมราชวงศา อำเภอปทุมราชวงศา จังหวัดอำนาจเจริญ
กลุ่มตัวอย่าง
คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/2 ที่เรียนรายวิชาชีววิทยา ในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนปทุมราชวงศา
เครื่องมือ
1. แผนการสอนรายวิชาชีววิทยาเรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม
2. แบบทดสอบเรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม
วิธีการและขั้นตอน
1. ออกแบบแผนการสอนที่เน้น concept ในเนื้อหาเรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อมโดยกำหนดให้ ใช้เวลา 3 ชั่วโมง โดยชั่วโมงที่ 1-2 กำหนดสอน Concept ของเรื่อง ส่วนชั่วโมงที่ 3 จัดกิจกรรมให้นักเรียนได้ Explain และให้การบ้านไปออกแบบชิ้นงานและจัดทำแบบทดสอบวัดผลเรื่องมนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม
2. ครูชี้แจงนักเรียนให้เข้าเรียนโดยพร้อมเพรียงกันและให้เตรียมหนังสือแบบเรียนมาในชั่วโมงที่จะสอน Concept
3. สอน Concept ของเรื่องให้จบภายใน 2 ชั่วโมง ตามกำหนดการ
4. ออกแบบกิจกรรม ยกตัวอย่างเหตุการณ์ให้นักเรียนได้วิเคราะห์โดยใช้ Concept ที่ได้รับมาอธิบายเหตุการณ์ กระตุ้นให้ผู้เรียนคิดสร้างสรรค์ออกแบบชิ้นงานที่จะสามารถสะท้อนถึงความเข้าใจ ในบทเรียนนี้ ให้นักเรียนออกแบบสมุดเล่มเล็ก เรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม ครูตรวจสอบผลงานผู้เรียน
5.นักเรียนสอบวัดผลความรู้ เรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม
ผลที่เกิดขึ้น
จากการสอบวัดผลความรู้ เรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม จำนวน 30 ข้อกับนักเรียนกลุ่มตัวอย่างจำนวน 36 คน โดยมีเกณฑ์การผ่านที่ 15 คะแนน
ตาราง 1 แสดงผลการทดสอบวัดความรู้ เรื่อง มนุษย์กับความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6/2
เลขที่ |
คะแนน
(30 คะแนน) |
ผลการประเมิน |
เลขที่ |
คะแนน
(30 คะแนน) |
ผลการประเมิน |
1 |
21 |
ผ่าน |
19 |
18 |
ผ่าน |
2 |
18 |
ผ่าน |
20 |
18 |
ผ่าน |
3 |
16 |
ผ่าน |
21 |
19 |
ผ่าน |
4 |
18 |
ผ่าน |
22 |
20 |
ผ่าน |
5 |
19 |
ผ่าน |
23 |
17 |
ผ่าน |
6 |
18 |
ผ่าน |
24 |
18 |
ผ่าน |
7 |
20 |
ผ่าน |
25 |
18 |
ผ่าน |
8 |
9 |
ไม่ผ่าน |
26 |
17 |
ผ่าน |
9 |
17 |
ผ่าน |
27 |
24 |
ผ่าน |
10 |
20 |
ผ่าน |
28 |
19 |
ผ่าน |
11 |
20 |
ผ่าน |
29 |
17 |
ผ่าน |
12 |
18 |
ผ่าน |
30 |
18 |
ผ่าน |
13 |
20 |
ผ่าน |
31 |
15 |
ผ่าน |
14 |
14 |
ไม่ผ่าน |
32 |
17 |
ผ่าน |
15 |
21 |
ผ่าน |
33 |
18 |
ผ่าน |
16 |
21 |
ผ่าน |
34 |
17 |
ผ่าน |
17 |
22 |
ผ่าน |
35 |
17 |
ผ่าน |
18 |
19 |
ผ่าน |
36 |
17 |
ผ่าน |
คะแนนเฉลี่ย () 18.19 |
ร้อยละของนักเรียนที่ผ่าน 94.44 |
จากข้อมูลพบว่านักเรียน จำนวน 36 คนสอบผ่านเกณฑ์ที่กำหนดจำนวน 34 คน คิดเป็นร้อยละ 94.44 โดยมีคะแนนเฉลี่ย () เท่ากับ 18.19 คะแนน
สรุปผลการศึกษา
การวิจัยในชั้นเรียนเรื่อง Concept to Explain มีวัตถุประสงค์เพื่อ ศึกษารูปแบบการจัดการเรียนการสอนเพื่อแก้ปัญหาการสอนไม่ต่อเนื่อง สอนไม่ทัน ในหน่วยเนื้อหาสุดท้ายของบทเรียน
โดยได้ดำเนินการออกแบบแผนการสอนที่เน้น concept และจัดกิจกรรมที่ช่วยให้นักเรียนได้ explain เนื้อหา จากนั้นทำการสิอบวัดผลความรู้ พบว่านักเรียน จำนวน 36 คนสอบผ่านเกณฑ์ที่กำหนดจำนวน 34 คน คิดเป็นร้อยละ 94.44 โดยมีคะแนนเฉลี่ย () เท่ากับ 18.19 คะแนน
ข้อเสนอแนะ
- การศึกษาในครั้งนี้เป็นเพียงแนวทางเพื่อใช้แก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชั้นเรียนในระหว่างการจัดการเรียนการสอนเพื่อเป็นแนวทางในการศึกษาเพื่อทดสอบประสิทธิภาพประสิทธิผลต่อไป
- การจัดการเรียนการสอนในลักษณะ Concept to explain สามารถประยุกต์ใช้กับการเรียนการสอนเพื่อมุ่งให้เกิดนวัตกรรมเพราะนักเรียนสามารถใช้Concept ของเรื่องไปต่อยอดชิ้นงานได้รวดเร็ว ใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าเนื่องจากมีความเข้าใจองค์รวมของเรื่องก่อนที่จะลงมือทำ
|